Sanayi ortamlarında elektrikli ekipmanların güvenli ve verimli bir şekilde çalıştırılması hayati önem taşır. Ancak birçok çalışan, elektrik kablolarının doğru kullanımına yeterince dikkat etmediğinden dolayı ciddi risklerle karşı karşıya kalmaktadır. Bugün bir saha denetimi sırasında yaşanan olay, bu konunun ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.
Denetim sırasında, bir çalışanın 1.5 mm² kesitli makaralı uzatma kablosunu rulo halinde kullanarak bir makineye enerji verdiğini fark ettim. Kendisine, kablonun bu şekilde kullanılması durumunda aşırı ısınarak ciddi güvenlik riskleri oluşturabileceğini anlattım. Özellikle 1.5 mm² kesitli kabloların ev kullanımı için tasarlandığını, sanayi ve atölye ortamlarında ise en az 2.5 mm² kesitli kabloların kullanılması gerektiğini belirttim. Bunun sebebi, sanayi ortamlarında çalışan makinelerin yüksek güç çekmesi ve ince kesitli kabloların bu akımı taşımakta zorlanarak aşırı ısınıp yanma tehlikesi oluşturmasıdır.
Ancak çalışan, kablonun “sıfır” olduğunu söyleyerek herhangi bir sorun yaşanmayacağını düşündü. Hatta detaylı düşünmenin iş yapmayı engelleyeceğine dair yorumlarda bulundu. Fakat tahmin ettiğim gibi, aradan 15 dakika bile geçmeden kablo aşırı ısınarak erimeye başladı ve tehlikeli bir durum ortaya çıktı. Bu olayın ardından tüm çalışanlar, makaralı kabloların neden rulo halinde kullanılmaması gerektiğini bizzat deneyimlemiş oldular.

Makaralı Kabloların Kullanımıyla İlgili Önemli Kurallar
Sanayi ortamlarında makaralı uzatma kablolarının güvenli kullanımı için şu hususlara dikkat edilmelidir:
- Makaralı kablolar asla rulo halinde kullanılmamalıdır.
- Elektrik akımı geçtiğinde kablo içinde direnç oluşur ve ısı açığa çıkar. Eğer kablo rulo halinde kullanılırsa, ısının yayılması engellenir ve kablo hızla aşırı ısınıp eriyebilir veya yangına sebep olabilir.
- Kablo kesiti sanayi kullanımına uygun olmalıdır.
- 1.5 mm² kesitli kablolar genellikle ev tipi kullanım için uygundur.
- Atölye ve sanayi gibi yüksek akım gerektiren ortamlarda en az 2.5 mm² kesitli kablolar kullanılmalıdır.
- Makaralı kablolar su ile temas etmemelidir.
- Elektrik ve su bir araya geldiğinde ciddi tehlikeler doğar. Uzatma kablolarının kuru tutulması ve nemli ortamlardan uzak tutulması büyük önem taşır.
- Rulo prizine aynı anda fazla cihaz bağlanmamalıdır.
- Aynı uzatma kablosuna birden fazla makine bağlamak, kablonun çekebileceğinden fazla akım taşımasına sebep olabilir. Bu da aşırı yüklenmeye, sigortaların atmasına veya yangın riskine yol açabilir.
- Mümkünse aynı uzatma kablosuna iki makineden fazlası bağlanmamalıdır.
- Kablo hasar kontrolü düzenli olarak yapılmalıdır.
- Yıpranmış, ezilmiş veya izolasyonu zarar görmüş kablolar kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Özellikle sanayi ortamlarında kabloların ezilme, delinme veya aşırı bükülme gibi fiziksel zararlara karşı korunması gerekmektedir.
- Kablo uzunluğu çalışma alanına uygun olmalıdır.
- Gereğinden uzun kablolar kullanmak hem gereksiz enerji kaybına hem de kablonun dolanarak düzensiz bir çalışma ortamı oluşturmasına neden olabilir.
Sonuç
Bugün yaşanan olay, elektrik güvenliğinin ne kadar önemli olduğunu ve en ufak bir ihmalin bile ciddi sonuçlara yol açabileceğini bizlere bir kez daha hatırlattı. Elektrik kabloları basit bir aksesuar gibi görülmemeli, kullanım alanlarına ve akım kapasitelerine uygun bir şekilde seçilip kullanılmalıdır. Özellikle sanayi ve atölye ortamlarında güvenli kullanım talimatlarına uyulmaması, sadece maddi kayıplara değil, aynı zamanda ciddi kazalara ve hatta can kayıplarına yol açabilir.
Bu nedenle, elektrik güvenliği konusunda çalışanların eğitilmesi ve farkındalıklarının artırılması büyük önem taşımaktadır. Denetimler sırasında fark edilen hatalar anında düzeltilmeli ve bu konuda herkesin bilinçli hareket etmesi sağlanmalıdır. Elektrikle çalışırken “sadece iş yapmaya odaklanmak” yeterli değildir; güvenli ve bilinçli bir şekilde çalışmak esas olandır.
Unutmayalım, küçük bir ihmal büyük bir felakete yol açabilir! 🚨